Zoals u weet zeggen stoïcijnen dat uw geluk uitsluitend
afhankelijk is van dingen waar u een volledige en directe invloed op hebt. Uw
geluk draait om uw virtuositeit, om uw oordelen, intenties en karakter. Uw
geluk heeft dus niets te maken met ‘uiterlijkheden’ als geld, bezit en
luxevoorwerpen. Sterker nog volgens Seneca bent u zelfs beter af met minder
bezittingen. En hij kon het weten, want hij was een Romeinse versie van de
hedendaagse multimiljardairs. Hij zei het als volgt:
Bedenk hoeveel gelukkiger iemand is
die niemand anders iets verschuldigd is dan degene tegen wie hij het makkelijkst
‘nee’ kan zeggen: zich zelf. Jammer genoeg zijn wij niet zo sterk en moeten we,
om veiliger te zijn voor de kuren van het lot, onze bezittingen inkrimpen. In
de oorlog heb je meer aan mensen die ruim in hun harnas passen dan aan mensen
die zich er in moeten persen en er aan alle kanten uitpuilen. Hoe dikker je
bent hoe meer je een schietschijf vormt voor het noodlot. Je bezit moet genoeg
zijn om te voorkomen dat je arm bent, maar mag daar niet ver bovenuit steken.
(Seneca; Over de zielenrust; hoofdstuk 8)
Natuurlijk u beleeft plezier aan al die dingen die u bezit. De
keerzijde van al die bezittingen is echter dat u moet voorkomen dat ze gestolen
worden, dat u ze moet onderhouden en dat u bang bent dat ze op de één of andere
manier verloren gaan. Onderschat niet hoeveel werk het is om al die spullen te
verkrijgen, gebruiken, onderhouden en beschermen. Dat kost u heel wat tijd en
inspanningen die u veel beter aan activiteiten kunt besteden die u echt
gelukkig maken. Te veel geld en te veel bezittingen vormen weldegelijk een
belemmering als u probeert een virtuoos mens te worden. Dat betekent niet dat u
een ascetisch leven moet gaan leiden. Stoïcijnen zijn geen cynici. Cynici
richten hun hele leven op het bereiken van hun versie van virtuositeit en leiden
een bestaan zonder bezit en zonder verplichtingen. Alles moest gericht zijn op
het leiden van een deugdzaam leven al het andere is voor een cynicus overbodige
ballast. Zij zwierven in kleine groepjes bedelend over straat, beleden vrije
seks en wezen andere mensen continu op de leegheid van hun bestaan. De antieke
bourgeoisie sprak er schande van, maar onder de jeugd kenden deze hippies van
de Oudheid aardig wat aanhangers.
De multimiljardair Seneca weet uit eigen ervaring dat
rijkdom geen garantie op geluk biedt. Hij raadt ons dan ook een minimalistische
levensstijl aan. Dat betekent niet dat u geen boodschappen meer mag doen of
geen kleren meer mag kopen als uw oude kleding versleten is. Iedereen moet
tenslotte eten en heeft bescherming nodig tegen de elementen. Het betekent wel
dat u zich voorneemt geen overbodige spullen meer aan te schaffen en dat u op
uw hoede bent voor impuls aankopen. Het betekent ook dat u uw kasten eens gaat
nalopen op overbodige ballast. Het zal u verbazen hoe verfrissend het is om een
poosje niets te kopen en u van spullen te ontdoen die u toch niet meer
gebruikt. U zult merken dat teveel bezit echt overbodige ballast is. Ontdoe u
er van en ga letterlijk en figuurlijk lichter door het leven.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten