Zoals we het in de vorige blog formuleerden lijken externe doelen onbelangrijk voor een virtuoos leven. Dat is weliswaar zo, maar dat betekent niet dat u zich geen doelen moet stellen. Een doelloos, passief leven waarin u niets probeert te bereiken kan onmogelijk een virtuoos leven zijn. De stoïcijnen verwachten van hun leerlingen dat ze maatschappelijk actief zijn en bijdragen aan het welzijn van hun gemeenschap. U moet daarbij wel doelen kiezen die passen binnen de deugden die u voor uzelf hebt vastgesteld en die passen binnen uw persoonlijke talenten en mogelijkheden. Het moet daarbij dus gaan om doelen die u kunnen helpen om meer in overeenstemming met uw deugden en talenten te leven. Daarnaast moet u uw externe doelen internaliseren zoals hierboven beschreven. Dat betekent dus dat u externe doelen kiest die passen binnen uw deugdenlijstje en dat voor u bij het nastreven van die doelen niet het eindresultaat, maar uw intentie om uw best te doen om die doelen te halen voorop staat. Dat zorgt er dan meteen voor dat u in harmonie met uw eigen persoonlijke natuur leeft.
Oefening: Hoe consistent bent u eigenlijk?
Laten we meteen eens gaan kijken hoe consistent u bent in het handelen conform uw deugden. Het is een mooie kans om na te gaan welke deugden u een beetje verwaarloost. Pak het lijstje met uw deugden er maar weer eens bij en maak een tabel naar het onderstaande voorbeeld. Probeer zo concreet mogelijk te zijn en vertaal uw hoofddeugden zo nodig in kleinere meer precieze deugden. Geef vervolgens aan iedere deugd een cijfer tussen nul en tien. Als u heel consistent bent geweest geeft u de deugd een tien en als u de deugd vergeten bent geeft u een nul. Als u een deugd een onvoldoende geeft bedenk dan een paar dingen die u zou kunnen ondernemen om die deugd wat meer tot zijn recht te laten komen.
Hieronder een voorbeeld hoe een dergelijk schema er uit zou kunnen zien. Maak het net zo uitgebreid of kort als u nodig vindt. Denk daarbij in de eerste plaats aan makkelijk te realiseren acties. U moet het uzelf niet direct te moeilijk maken. Probeer dus niet te veel en zeker niet alles tegelijk te doen.
U heeft nu een aardig idee welke deugden bij u een beetje in het verdomhoekje zitten. Ze zullen niet allemaal even belangrijk zijn. U kunt er de voornaamste uitkiezen en kijken aan welke externe doelen u kunt werken om weer een beetje virtuozer te worden. Daarmee komen we aan het tweede deel van de oefening. Het verzinnen van heel concrete acties die u zou kunnen ondernemen om aan de versterking van uw deugden te werken. Met deze oefening kunt u zichzelf heel concrete externe doelen stellen die gericht zijn op het in kleine stapjes verwezenlijken van uw deugden. Let er wel op dat u niet te veel waarde gaat hechten aan die externe doelen. Die doelen zijn bij lange na niet zo belangrijk als de achterliggende deugd. Het gaat om de virtuositeit van het doel en de ondernomen actie en niet om het ook echt bereiken van uw externe doel.
Kies een aantal deugden uit waar u aan wilt gaan werken, bepaal de corresponderende hoofd- en tussendoelen en kies een paar eerste stapjes die u zou kunnen nemen. U zou voor uzelf een lijstje kunnen maken om u te helpen met het bereiken van uw doelen. onderstaande tabel. Daarvoor zou u deze tweede tabel kunnen gebruiken.
Door u steeds weer nieuwe externe doelen te stellen kunt u aan uw virtuositeit blijven werken. Uiterlijk lijkt dat nauwelijks te verschillen van wat de meeste, niet stoïcijnse, mensen doen. U houdt zich immers net als iedereen bezig met het behalen van uw externe doelen. Het zijn nu echter niet langer die doelen zelf die belangrijk voor u zijn, maar de achterliggende deugden.
Het u stellen van externe doelen helpt u dus bij het bereiken van virtuositeit. Vaak stellen we ons echter doelen die veel te ambitieus of vaag zijn. Als u dat doet komt u er al snel achter dat uw doel onhaalbaar is en raakt u ontmoedigd. Om dat te voorkomen moet u proberen uw externe doelen behapbaar te houden. U bent een professioneel bierdrinker en bankhanger en wilt wat aan uw conditie gaan doen. Laat u dan niet meeslepen door allerlei televisieprogramma’s waarin veel te dikke mensen in een half jaar tijd getransformeerd worden tot slanke sporthelden. Dat gaat u, zonder personal trainer en de druk van een camerateam naar alle waarschijnlijkheid niet lukken. Stel u, bijvoorbeeld, zelf eerst tot doel uw dagelijkse wandelingetje met de hond iets uit te breiden. Beperk u tot één of twee doelen tegelijkertijd en stel uzelf een duidelijk en heel haalbaar doel. Knip uw doelen op in kleine tussendoelen. Ga zo stap voor stap een beetje vooruit en probeer geen grote sprongen te maken. Ook kleine stapjes, zelfs in uw ogen belachelijk kleine stapjes, in de goede richting helpen al.
Neem het al dan niet halen van uw externe doelen niet te zwaar op. Het zijn maar externe doelen en dat zijn dingen die u onmogelijk volledig in de hand kunt hebben. Het gaat er helemaal niet om of u uw doelen haalt. Het gaat erom dat u aan uw deugden werkt. Het leiden van een virtuoos en gelukkig leven is tenslotte de echte reden dat u zichzelf doelen stelt.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten