donderdag 25 juni 2020

EEN OEFENING IN STOÏCIJNSE NAASTENLIEFDE


Veel mensen gaan met een norse blik door het leven. Ook uw schrijver is één van die types die denkt dat hij door kwaad en intimiderend te kijken andere mensen op een veilige afstand kan houden. Niet dat hij nou zo graag nors en kwaad door het leven wil gaan, maar het jachtige leven van presteren en consumeren lijkt uw schrijver, samen met veel anderen, die kant op te drijven. En dat is jammer, want zo is onze wereld veranderd in een samenleving van hooghartige en intimiderende haantjes die hun eigen belang en het belang van hun groep voorop stellen. Een dergelijke op egoïsme gebaseerde maatschappij is gewoon niet prettig om in te leven. Het is zeker niet het soort maatschappij dat het hebben van prettige positieve emoties stimuleert. Integendeel negatieve emoties als hebzucht, wedijver en woede worden er juist door aangewakkerd. Dat soort vervelende emoties, of passies zoals de stoïcijnen ze noemen, wil het stoïcisme zoveel mogelijk proberen te voorkomen.

Zoals u in de vorige blog hebt gelezen kennen de stoïcijnen een op de boeddhistische ‘metta-meditatie’ lijkende oefening die ze moet helpen om vriendelijk en mild naar hun medemens te kijken. Letterlijk, want ze raden hun leerlingen aan om op straat zelfs naar wildvreemde mensen te glimlachen. Kijk nog eens naar de cirkels van Hiërocles en bedenk hoe u met de personen in elk van die cirkels omgaat. U zult er vermoedelijk achter komen dat u uw gezinsleden heel wat vriendelijker benadert dan de mensen uit uw straat. En hoe zit het met de mensen die u in de trein of in een winkel tegenkomt? Krijgen die vooral uw norse gezicht te zien? De stoïcijnen willen dat u uzelf zoveel mogelijk aanleert om ook die onbekende anderen op een milde en vriendelijke manier benaderen. Ze willen dat u uzelf een gevoel van ‘oikeiosis’, zorgzame saamhorigheid, aanwent ten opzichte van uw medemens.

De stoïcijnen zeggen dat het niet realistisch is om direct ‘oikeiosis’ te voelen voor de gehele mensheid. Dat krijgt niemand voor elkaar. U moet uitgaan van bekende personen die nu al belangrijk voor u zijn en daar dan langzaam maar zeker andere groepen bij betrekken. Als stoïcijn in opleiding moet u zich er in gaan trainen dezelfde affectieve gevoelens die u voor uw gezin en vrienden koestert te gaan uitbreiden over de andere cirkels. Met als uiteindelijk einddoel dat u ‘oikeiosis’ voelt voor alle bewuste en voelende wezens. Zo kunt u een echte kosmopoliet, een echte wereldburger worden. En misschien brengt u het ooit nog wel eens zo ver dat u zich niet alleen met de mensheid maar zelfs met het universum in zijn geheel verbonden gaat voelen. Niet bepaald makkelijk. U moet uiteindelijk zelfs een welwillende en vriendelijke houding gaan aannemen tegenover mensen waar u een bloedhekel aan heeft. Misschien dat onderstaande uit het boeddhisme stammende oefening kan helpen om u deze geesteshouding eigen te maken.

Zoek een rustige plek op en verzeker u ervan dat u zeker een kwartier niet gestoord zult worden. Sluit uw ogen en denk aan iemand die dicht bij u staat. Aan iemand om wie u echt heel veel geeft. Waarschijnlijk wekt die gedachte bij u een gevoel van warmte, liefde en zorgzaamheid op. Versterk dat gevoel door hem of haar in gedachte geluk en welzijn toe te wensen. Probeer de sensaties van liefde en zorgzaamheid vast te houden en denk nu aan een neutraal persoon. Iemand die u alleen van gezicht kent. Bijvoorbeeld de postbode of de man van de overkant. Wens ook die persoon stilzwijgend het beste toe. Denk tenslotte aan alle mensen op de wereld en wens ook hen, terwijl u ondertussen het zorgzame gevoel probeert vast te houden, het beste toe.

Uit onderzoek is gebleken dat u door deze meditatie regelmatig uit te voeren een vriendelijke en milde houding tegenover andere personen kunt aanleren. Niet alleen uw aangeboren vooroordelen worden onderdrukt, ook uw eigen zelfrespect neemt toe. Het wordt een gewoonte om naar andere mensen te glimlachen. Door kleine daden van vriendelijkheid wordt een gevoel van vriendelijke zorgzaamheid opgewekt. Een gevoel dat uiteindelijk uitgroeit tot een gewoonte en dat uw wereld en uw leven een stukje prettiger kan maken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten