Zoals u gezien hebt is boosheid bij uitstek een passie die u van uw vermogen tot rationeel nadenken beroofd. Het kan u in een irrationele roes brengen waarin u de meest verschrikkelijke dingen kunt uithalen. Volgens de stoïcijnen is het misschien wel de gevaarlijkste passie van het hele palet aan negatieve emoties. Alle andere emoties hebben nog een positieve kant. Er zijn omstandigheden waaronder die emoties terecht zijn en dus ook geen passie zijn, alleen boosheid is altijd en onder alle omstandigheden verkeerd. Seneca heeft er zelfs een hele serie boeken over geschreven. In één van die boeken beschrijft hij de in de vorige blog behandelde tegengiftechniek:
Vecht tegen jezelf en overwin je woede, want als je dat niet lukt overwint ze jou. Je boekt al een overwinning als je haar weet te onderdrukken. Onderdruk haar symptomen en isoleer haar zoveel mogelijk. Dat wordt niet makkelijk en zal heel wat moeite kosten want ze wil zich juist zoveel mogelijk uiten. Ze wil je ogen laten vlammen en je gezicht laten verkrampen. Zodra het haar lukt om naar buiten te treden, weet ze je te overmeesteren. Ze moet diep worden weggestopt om te voorkomen dat ze de controle overneemt. Probeer al haar symptomen met het tegendeel te bestrijden. Ontspan je gezicht en glimlach, ga zachter praten en beweeg rustig. Hierdoor past je innerlijk zich langzaam aan je uiterlijk aan. (Seneca; Over de woede; Boek 3; hoofdstuk 13)
De stoïcijnen weten dat het normaalgesproken geen goed idee is om een eenmaal losgebarsten passie met geweld te onderdrukken. Voor de boosheid maken ze echter een uitzondering. De negatieve gevolgen van deze uitermate agressieve emotie zijn te ernstig. Ze hebben dan ook een hele lijst aan strategieën om te voorkomen dat u boos wordt.
· ‘Voorkomen is beter dan genezen’. Het is altijd een goede strategie om het gezelschap van irritante mensen zoveel mogelijk te vermijden. Tegelijkertijd kunt u proberen situaties waar u van weet dat ze u kwaad maken te ontlopen.
· Bedenk dat u als u hongerig of moe bent veel sneller boos wordt dan onder normale omstandigheden. Hetzelfde geldt als u door allerlei tegenslag al een beetje geïrriteerd bent. Probeer dan des te harder om moeilijke situaties te ontlopen of rust eerst even uit.
· ‘Een gewaarschuwd mens telt voor twee’. Jammer genoeg kunt u potentieel tot woede aanleiding gevende situaties niet altijd vermijden. Probeer u er dan met de ‘premeditatio malorum’ techniek zo goed mogelijk op voor te bereiden. Stel u het ergste dat er fout kan gaan voor en train in gedachten alvast een strategie om daar mee om te gaan.
· ‘Doe alsof uw neus bloed’. In de vorige blog hadden we het over de drie stappen die een emotie doorloopt. Het is natuurlijk altijd het beste om direct bij de eerste tekenen van boosheid in te grijpen. Pas direct de tegengiftechniek toe.
· ‘Ken uzelf’. Om dat te kunnen doen moet u uw eigen persoonlijke symptomen van een opkomende boosheid goed kennen. Een plotseling opvlammende woedeaanval valt moeilijker te beheersen. Boosheid mag nooit onverwacht komen.
· ‘Stel uit tot morgen’. Als u de kans krijgt kunt u proberen uw reactie uit te stellen. Probeer uw reptielenbrein af te leiden door een paar keer tot tien te tellen, door rustig door uw buik te gaan ademen of door een blokje om te gaan.
· ‘Lach in uw vuistje’. Spot, in het bijzonder zelfspot, wil ook nog wel eens helpen. Relativeer het belang van uw persoon en uw handelen. Zo belangrijk als uw woede u wil doen geloven dat u bent, bent u echt niet.
Doe al het mogelijke om uzelf onder controle te houden en als u dat ondanks al uw inspanningen toch niet lukt kunt u misschien beter weglopen. U hoeft de confrontatie niet altijd aan te gaan. Soms is het beter om de boel op zijn beloop te laten. Laat het zitten, of stel het uit. Dat betekent niet dat u over u heen moet laten lopen, maar een uitgestelde rationeel doordachte reactie is gewoon een stuk effectiever dan een woedende uitval.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten