zaterdag 9 mei 2020

EEN STOÏCIJNS TEGENGIF VOOR GIFKIKKERS


U zult vast wel eens geërgerd of boos zijn, dat is een heel menselijke en zeer wijdverbreide emotie. Misschien bent u ook wel één van die mensen die denken dat het goed is om zo nu en dan even flink stoom af te blazen en je woede te laten gaan. De stoïcijnen denken daar heel anders over. Het maakt niet uit of het om terechte boosheid gaat of niet, in stoïcijnse ogen is woede altijd iets slechts. Het lijkt misschien wel even prettig om van je hart geen moordkuil te maken, maar de bijverschijnselen van een woedeaanval kunnen behoorlijk onaangenaam zijn. Seneca zegt zelfs dat woede een vorm van tijdelijke waanzin is. Zodra de woede u in uw ban krijgt is het gedaan met de redelijkheid. U zegt en doet allerlei dingen die u bij uw volle verstand nooit zou hebben gezegd of gedaan. Dingen waar u achteraf spijt van hebt en die een eeuwigheid duren om weer goed te maken. Voor een stoïcijn is woede dan ook een passie die kosten wat kost voorkomen moet worden. De stoïcijnen zouden de stoïcijnen niet zijn als ze niet een aantal effectieve technieken zouden hebben ontwikkeld waarmee u uw woede kunt beteugelen.

Net als bij alle andere emoties komt ook woede in drie stappen op. Het begint met een indruk uit de externe wereld waarvan uw reptielenbrein denkt dat het een goede aanleiding is om eens flink uit uw slof te schieten. Dit wordt in de neurologie wel de prereflexieve fase genoemd. In die fase denkt u nog niet na, maar reageert uw lichaam reflexmatig. U heeft hier geen enkele invloed op, het is iets onvermijdelijks waar u niets aan kunt doen. Zo zijn mensen nu eenmaal gebouwd. Bij de tweede stap krijgt u even kort de kans om na te denken (de cognitieve fase). Uw mensenbrein wordt zich bewust van de indruk uit de buitenwereld en de daar door uw reptielenbrein alvast opgeplakte pre-emotie. Dit is het moment dat u de kans krijgt om al dan niet in te stemmen met de u voorgestelde emotie. Tenslotte gaat u in de laatste fase tot handelen over. U beslist dat uw woede volkomen terecht is en laat alle remmen los. Als u het tot deze stap laat komen verliest u uw zelfbeheersing en kunt u alleen nog maar hopen dat u niets onherstelbaars aanricht.

De tweede stap is dus het moment waarop moet worden ingegrepen. Zodra u zich bewust wordt van de pre-emotie hebt een kort moment de kans om te voorkomen dat één en ander uitloopt op een volgroeide passie. Dit is letterlijke de enige kans die u krijgt om uw woede in te tomen. En nogmaals woede hoe gerechtvaardigd ook is altijd slecht. De zogenoemde ‘tegengiftechniek’ is één van de methoden die de stoïcijnen inzetten om een opkomende driftbui in de kiem te smoren. Bij deze techniek moet u zodra u de eerste symptomen van een woedeaanval voelt aankomen direct aan een tegenovergestelde emotie denken. Bijvoorbeeld aan vriendelijkheid of blijheid. Hoe moeilijk dat ook lijkt te zijn. Trek een vrolijk en vriendelijk gezicht op het moment dat uw gezicht normaal gesproken in een verkrampte grimas zou staan. Ga rustiger door uw buik ademhalen en probeer daarmee uw hartslag wat omlaag te brengen. Ga zachter praten en langzamer bewegen. Uit recent psychologisch onderzoek blijkt dat uw opgewonden en boze reptielenbrein er danig van in de war raakt als u een vriendelijk gezicht trekt terwijl u zich eigenlijk kwaad voelt. De productie van adrenaline wordt daardoor afgeremd en mogelijk zelfs helemaal stopgezet. Uw woede komt niet echt van de grond. Bovendien reageren ook andere mensen rustiger op iemand die zich, al is het maar uiterlijk, kalm en rustig gedraagt. Het aanpassen van uw gezichtsuitdrukking en uw gedrag werkt de-escalerend zowel voor u zelf als voor uw omgeving. Met deze simpele ‘tegengiftechniek’ slaagt u erin uw woede in de knop te smoren. Deze techniek werkt trouwens ook prima bij andere emoties zoals angst en verdriet. Een rustige buikademhaling helpt zelfs bij een paniekaanval en een glimlach al is het een glimlach als een boer met kiespijn helpt tegen verdrietige gevoelens. De stoïcijnse tegengif techniek is dan ook een uitstekende remedie voor gifkikkers.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten