Maar weinig mensen leven in het nu. In plaats van zich te concentreren op wat er op dit moment met hen gebeurt, zitten ze met hun gedachten in de toekomst of in het verleden. Misschien bent u ook wel één van die mensen die leven voor die periode waarin alles eindelijk perfect zal worden. Op dat moment zult u gelukkig zijn en innerlijke rust verwerven. Zo werkt het natuurlijk niet. U bent hard bezig uw leven te verspillen. De stoïcijnen willen dat u sereniteit en helderheid van geest in het hier en nu weet te verwerven. Een ander moment heeft u niet en zult u ook nooit krijgen. Ze willen daarom dat u zo veel als mogelijk verkeert in een staat van wat tegenwoordig mindfulness wordt genoemd.
Die stoïcijnse mindfulness moet een onderdeel worden van uw dagelijkse leven. Onbeduidende zaken als uw tanden poetsen, afwassen, stofzuigen en het vuilnis buiten zetten moeten net zo bewust en intens uitgevoerd worden als beduidende dingen als de liefde bedrijven, uw geliefden knuffelen, een sollicitatiegesprek voeren of een examen maken. Het doet er niet toe wat, als er iets is dat benoemd of gevoeld kan worden, dan kunt u er ook bewust aandacht aan schenken. Epictetus zei het zo:
‘Vandaag wil ik plezier maken’. Prima, maar waarom zou je dat dan niet mindful doen? ‘Ik wil muziek maken’. Wat hindert je om ook dat met aandacht te doen? Er is toch geen enkel onderdeel van het leven waarbij mindfulness niet belangrijk is? Of doe je dingen soms slechter als je niet oplet en beter als je er geen aandacht aan besteedt? Is er ook maar iets in het leven dat beter gaat als het zonder aandacht wordt gedaan? Werkt een timmerman beter als hij zijn aandacht er niet bij heeft? Is het veiliger op het schip van een onoplettende kapitein? Zijn er minder belangrijke dingen die beter gaan als je niet oplet? Heb je dan niet door dat je de controle verliest als je je geest alle kanten laat opgaan? Eenmaal verloren herover je die controle over je oordeelsvermogen, zelfrespect en matigheid niet meer zo makkelijk. Je doet maar wat er in je opkomt, je volgt je ingevingen. (Epictetus; Colleges; boek 4, hoofdstuk 12)
Eigenlijk zegt Epictetus hier dat u een activiteit of ervaring meer inhoud kunt geven door er meer aandacht aan te besteden. Door er uw aandacht bij te houden wordt alles wat u doet levendiger en echter. Iets wordt echter doordat u uw gedachtenstroom een beetje in toomt. U staat meer in contact met wat er werkelijk gebeurt. De, eerder behandelde, meditatie oefeningen kunnen u helpen om ook uw dagelijkse beslommeringen van moment tot moment bewust te beleven. Door regelmatig te mediteren zult u merken dat ook uw leven van alledag vanzelf meer doordrongen raakt van een stoïcijnse mindfulness. Waarschijnlijk zult u ook merken dat uw geest rustiger en minder reactief wordt.
Wanneer u er langzamerhand aan gewend raakt om ieder moment bewust te beleven zult u merken dat het ook plezierig is om ‘in het moment’ te zijn. Zelfs bij normaal gesproken vervelende klusjes als stofzuigen en afwassen. U zult er achter komen dat u niet even snel hoeft stof te zuigen om daarna weer iets belangrijks te gaan doen. Nee, u zult gaan begrijpen dat ook het moment van het stofzuigen uw leven is. U doet uzelf te kort als u dit soort momenten mist doordat uw geest elders vertoeft. Epictetus wil dat u probeert u van ieder stoffig hoekje, iedere beweging van uw lichaam, het gevoel van de stofzuigerstang in uw handen, het geluid van de zuiger en het gekwetter van uw gedachten bewust te zijn.
Deze benadering kunt u toepassen bij alles wat u doet. Of u het nu alleen doet of met anderen. Als u toch iets doet is het dan niet verstandiger om het met heel uw wezen te doen. Wat verliest u ermee door dat te doen? Niets, maar door er aandacht aan te besteden zal alles wat u onderneemt makkelijker en zinvoller worden. In feite dagen de stoïcijnen u uit om te beseffen dat dit het is. Het hier en nu is uw leven. Meer is er niet. Het gaat erom wat u er mee doet. Overkomt uw leven u? Bent u werkelijk de gevangene van uw omstandigheden, uw verleden, uw verplichtingen, uw to do lijstjes, uw lichaam, uw gedachten, uw gevoelens, uw kwalen? Natuurlijk niet. U moet beseffen dat het uiterst belangrijk is om aandachtig, mindful, te zijn bij alles wat u in uw dagelijks leven doet. Alles wat u in uw leven doet is immers rijker en levendiger als u het met aandacht doet.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten