zaterdag 24 juni 2023

19.4 Tenslotte

 In deze les hebben we een begin gemaakt met de stoïcijnse EHBO-trommel. Met deze trommel komen de drie ‘topoi’ weer bij elkaar. U heeft in de eerdere lessen al kennisgemaakt met een groot aantal stoïcijnse technieken en hebt onderhand een heel aardig beeld van de stoïcijnse filosofie opgebouwd. U heeft gemerkt dat het stoïcisme een heel praktische en in zekere zin zelfs alledaagse levenskunst is. In dit deel van de cursus gaan we het geleerde zelfs nog praktischer maken.

Een gewaarschuwd mens telt voor twee, maar een geoefend stoïcijn zelfs voor drie. In deze les heeft u geleerd dat een goede voorbereiding het halve werk is. Door u zo levendig mogelijk allerlei moeilijkheden voor de geest te halen en u er in gedachten op voor te bereiden voorkomt u niet alleen dat u in paniek raakt als er iets ergs gebeurt u maakt zich ook nog eens de stoïcijnse deugden eigen. Door de oefeningen uit deze les regelmatig te doen gaat u steeds dieper beseffen dat het niet de uiterlijkheden zijn waar het in het leven om draait. UIterlijkheden zijn bij definitie zaken waar u geen of slechts een beperkte controle over heeft. Het zijn juist de dingen waar we wel een volledige controle over hebben die bepalend zijn. Door uw hersenen dit regelmatig voor te houden in visuele en emotioneel sprekende beelden, gaan ze het op een gegeven moment geloven. Op dat moment heeft u een reuze sprong naar een virtuozer en dus ook gelukkiger leven gemaakt.

Stoïcijnen kunnen op deze manier hun zelfdiscipline trainen, zonder dat er ook echt iets aan de hand is. Door telkens weer in gedachten een rationele reactie op een akelige gebeurtenis te herhalen, vergroot u de kans om ook in het echte leven adequaat te reageren. In gedachten ondergaat u de gebeurtenis als iets dat u onverschillig laat, iets dat geen enkele invloed heeft op uw virtuositeit. Het is dan ook vooral uw reactie op de gebeurtenis die u aan het trainen bent. De gebeurtenis zelf valt niet te voorkomen en is onbelangrijk, maar uw reactie op die gebeurtenis is cruciaal.

Het is helaas onvermijdelijk, ook u zal uw portie ellende te verduren krijgen. Al was het maar uw eigen aftakeling en dood. Ja, als stoïcijn moet u de moed hebben om ook uw eigen sterfelijkheid onder ogen te zien. De dood is onvermijdelijk en trekt zich niets aan van wat u wilt doen, denkt of verlangt. Kortom, ook de dood is in stoïcijnse ogen onbelangrijk. Zwartkijkerij helpt gelukkig niet alleen onder dergelijke dramatische omstandigheden. Ofschoon uiteindelijk niemand aan zijn portie drama kan ontkomen bestaat het leven gelukkig vooral uit klein leed en nauwelijks uit grote drama’s. Kleine dingen die dan wel niet al te dramatisch zijn, maar die u toch behoorlijk spannend kunt vinden. Een sollicitatiegesprek, het geven van een presentatie, een optreden met uw amateurband, een bezoek aan uw tandarts en nog veel meer van dat soort klein leed. De stoïcijnse zwartkijkerij is ook voor dit soort kleine drama’s bedoeld. Het valt zelfs aan te raden om uw oefeningen met dit soort ‘kleinigheden’ te beginnen voordat u zich aan de ernstige ziektes, zware ongevallen, vliegrampen en aanslagen waagt. En als het dan toch nog mis gaat zijn er als laatste redmiddel nog de oefeningen van het compartimenteren en de stoïcijnse mantra.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten