We maken ons druk om van alles en nog wat. U bent uw hele leven waarschijnlijk al druk bezig met u druk te maken om de meest banale zaken. Een gebroken kopje kan u razend maken, het verlies van uw favoriete voetbalclub maakt u verdrietig, een verkeerd berichtje op instagram en u zit in de gordijnen en een onhandige opmerking van een collega maakt u razend. U hebt het er maar druk mee. Al die emoties over zo ongeveer alles wat u maar kan overkomen. Dat is misschien niet altijd even handig. Het kost u enorm veel energie om overal iets van te moeten vinden en overal emotioneel op te moeten reageren. Stoïcijnen vinden dat zonde van uw tijd en energie. Gebruik uw beperkte tijd en energie om u met de dingen bezig te houden die u echt belangrijk vindt en laat de rest maar zitten.
Makkelijker gezegd dan gedaan, de meeste mensen hebben geen flauw idee wat ze nu echt belangrijk vinden. Het is dan ook een goed idee om op zoek te gaan naar wat voor u nu echt belangrijk is. Wat zijn de normen, waarden en deugden waar u uw bed voor uitkomt? Leven in overeenstemming met uw deugden, dat is nu net waar het in het stoïcisme voor een belangrijk deel om draait. Het stoïcisme wil dat u bepaalde deugden ontwikkelt en probeert uw leven daarnaar in te richten. Het is dan ook belangrijk om op zoek te gaan naar de belangrijkste normen, waarden en deugden die uw leven richting zouden moeten geven. Maar wat zijn dat nu eigenlijk die waarden en deugden?
Normen, waarden en deugden zijn concepten die vaak worden gebruikt in ethische en filosofische discussies, en ze zijn nauw verwant maar hebben toch verschillende betekenissen.
Normen:
Normen zijn culturele en maatschappelijke regels of richtlijnen die aangeven hoe mensen zich moeten gedragen in bepaalde situaties.
Ze zijn vaak expliciet en kunnen zowel formeel als informeel zijn. Formele normen kunnen bijvoorbeeld wettelijke voorschriften zijn, terwijl informele normen sociale verwachtingen binnen een gemeenschap weerspiegelen.
Normen hebben betrekking op gedrag en worden gebruikt om gedrag te reguleren en vooral te sturen.
Waarden:
Waarden verwijzen naar de overtuigingen en principes die mensen belangrijk vinden in hun leven. Het zijn fundamentele overtuigingen die dienen als leidraad voor het gedrag van een individu.
Waarden zijn breed en omvatten ideeën zoals wijsheid, matigheid, moed, vrijheid, gelijkheid, rechtvaardigheid, eerlijkheid, liefde, respect, enzovoort. Deze kunnen variëren van persoon tot persoon en van cultuur tot cultuur.
Waarden fungeren als de fundamenten die bepalen wat iemand als goed of slecht beschouwt, wat hen richting geeft in hun keuzes en handelingen.
Deugden:
Deugden verwijzen naar de specifieke kwaliteiten of eigenschappen van karakter die als moreel goed worden beschouwd. Het zijn positieve eigenschappen die iemand kan ontwikkelen om een deugdzaam leven te leiden.
Voorbeelden van deugden zijn eerlijkheid, moed, vriendelijkheid, zelfbeheersing, geduld, rechtvaardigheid, enzovoort. Deugden zijn meer gericht op persoonlijke eigenschappen en gedragingen.
Het beoefenen van deugden wordt vaak gezien als een manier om moreel goede keuzes te maken en een harmonieus leven te leiden.
Samenvattend zou je kunnen zeggen dat normen concrete gedragsrichtlijnen binnen een samenleving zijn, waarden de bredere, abstracte overtuigingen die iemand heeft, terwijl deugden de concrete, positieve karaktereigenschappen zijn die iemand nastreeft en ontwikkelt op basis van die waarden. Samengevoegd spelen zowel normen, waarden als deugden een belangrijke rol bij het vormgeven van iemands ethisch kompas en gedrag. Deugden zijn dus wel concreter en meer op gedrag gericht dan de achterliggende normen en waarden.
Uw normen hebt u niet zelf gekozen, ze worden u door uw cultuur en samenleving opgelegd. Dat is een goede reden om ze kritisch tegen het licht te houden. Cultureel bepaalde normen willen nog weleens religieus, nationalistisch of zelfs racisitsich gekleurd zijn. Als stoïcijn bepaalt u zelf wel aan wat voor regels u zich wel of niet wil houden. Daar hebt u de niet altijd even rationele regels van uw omgeving niet voor nodig. Dat betekent niet dat een stoïcijn een ongeleid projectiel is die doet waar hij zin in heeft. Nee, een stoïcijn laat zich de wet niet voorschrijven maar kiest zijn waarden en deugden zelf uit.
Het heeft dus zin om u af te vragen welke waarden en deugden nu echt belangrijk voor u zijn. Ga daarbij zo rationeel mogelijk te werk en pas op dat u zich niet te veel door cultureel bepaalde vooroordelen laat beïnvloeden. Het gaat er om wat u echt belangrijk vindt, niet om wat anderen vinden dat u belangrijk zou moeten vinden. U hoeft zich daarbij niet al te druk te maken over het onderscheid tussen waarden en deugden. De stoïcijnen hebben het vooral over deugden, maar bedoelen daar eigenlijk ook mee wat we hierboven waarden hebben genoemd. Stoïcijnen zijn nogal praktisch en deugden zijn de praktische uitwerking van de dingen die ze belangrijk vinden. Het zijn de persoonlijke eigenschappen die ze willen cultiveren om hun waarden in het echte leven tot uitdrukking te brengen.
U zou dus eens serieus onderzoek moeten doen naar wat uw waarden en deugden zijn. Wat is voor u nu echt belangrijk? Langs welke meetlat wilt u uw leven leggen? Kortom, wat zijn de dingen waar u zich druk over wilt maken en wat zijn de dingen waar u zich niet dik over wilt maken? Makkelijker gezegd dan gedaan. Uw waarden en deugden liggen niet op een presenteerblaadje op u te wachten. Het bepalen van uw belangrijkste waarden is een moeizaam persoonlijk en reflectief proces. Hier zijn enkele stappen die u kunt volgen om dit beter te begrijpen:
1. Zelfreflectie:
Maak een lijstje met wat u denkt dat nu voor u de belangrijkste waarden zijn waar u naar zou willen leven. Neem de tijd om diep na te denken over uw leven, ervaringen en wat voor u echt belangrijk is.
2. Identificeer kernmomenten:
Probeer specifieke momenten in uw leven te identificeren waarin u zich het meest vervuld voelde. Wat deed u op dat moment? Met wie was u? Wat was er aan de hand? Deze momenten kunnen aanwijzingen geven over de waarden die voor u belangrijk zijn.
3. Maak een lijst van uw prioriteiten:
Schrijf een lijst op van wat u op dit moment belangrijk vindt in uw leven. Dit kunnen zaken zijn zoals familie, vriendschap, carrière, persoonlijke groei, gezondheid, vrijheid, creativiteit, etc. Overweeg momenten waarop u gelukkig was, succesvol voelde of diepgaand voldoening vond.
4. Maak een lijst van uw angsten
Schrijf een lijst op van wat u op dit moment angst inboezemt. Wat wilt u tegen elke prijs vermijden? Denk ook aan situaties waarin u zich gefrustreerd, ontevreden of ongemakkelijk voelde. Maak ook hier een lijstje van. Rangschik deze in volgorde van prioriteit.
5. Wees eerlijk met uzelf:
Wees eerlijk over wat u werkelijk belangrijk vindt, niet wat u denkt dat belangrijk zou moeten zijn volgens anderen of de maatschappij. Laat u niet beïnvloeden door externe verwachtingen; concentreer u op wat authentiek voor u is.
6. Filter het lijstje van vraag 1:
Kijk kritisch naar uw lijst en probeer de waarden te identificeren die voor u het meest essentieel zijn. Vaak zijn er overlappende thema's of kunt u bepaalde waarden groeperen onder één noemer. Hebben uw antwoorden op de andere vragen dingen veranderd?
7. Herzie regelmatig:
Waarden kunnen in de loop van de tijd veranderen. Het is belangrijk om regelmatig de tijd te nemen om uw waarden te herzien en aan te passen aan nieuwe inzichten en levenservaringen.
8. Lees en leer:
Lees boeken, artikelen en luister naar podcasts over persoonlijke ontwikkeling en filosofie. Het kan helpen om inzicht te krijgen in verschillende waarden en te ontdekken welke resoneren met u.
9. Vraag anderen om feedback:
Vraag vrienden, familie of collega's om feedback over wat ze denken dat belangrijk voor u is. Soms kunnen anderen een ander perspectief bieden dat u zelf niet hebt overwogen.
Het proces van het identificeren van uw belangrijkste waarden is een doorlopende reis. Neem de tijd en wees geduldig met uzelf terwijl u dit ontdekkingsproces doorgaat. Als u eenmaal een idee hebt van wat voor u echt belangrijk is, dan kunt u het zich ook veroorloven om u zich niet langer druk te maken over het al het ander. En geloof me, dat geeft rust en ruimte.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten