Hoofdstuk 41 van het
Handboekje van Epictetus
Het getuigt van een
gebrek aan wellevendheid als je teveel aandacht besteedt aan de dingen van het
lichaam, zoals trainen, eten, drinken, persoonlijke verzorging en seks. Dat
zijn maar bijkomstigheden. Je aandacht moet vooral gericht zijn op de
ontwikkeling van je geest.
Epictetus wil hier niet mee zeggen dat zijn leerlingen het
badhuis en de sportschool links moeten laten liggen. Evenmin bedoelt hij dat ze
op een dieet van droog brood en bonen moeten overstappen en hun vriendinnetje
of vriendje aan de kant moeten schuiven. Een stoïcijn zorgt goed voor zijn
lichaam en mag daar ook best plezier aan beleven. Een bezoekje aan de sauna en
de sportschool, het badhuis was in die tijd twee voor de prijs van één, hoorde
daar zeker bij. En ook een romantisch dinertje en het daar uit voortvloeiend
minnespel waren zeker niet verboden. Epictetus wil echter voorkomen dat zijn
studenten gaan denken dat de zorg voor hun lichaam ook echt belangrijk is. Ze
mogen niet de indruk gaan krijgen dat het hebben van een strak en afgetraind
lijf, of het aan de haak slaan van weer een nieuwe bedpartner een doel op zich
is.
Hij blijft zijn leerlingen op het hart drukken dat hun
lichaam en alle ongemakken en geneugten die daar bij horen één van die dingen
is waar ze geen absolute en directe controle over kunnen uitoefenen. Alleen
datgene waar ze wel een volledige en directe controle over hebben is van
wezenlijk belang voor een gelukkig leven. Hun geest is het enige dat ze, in
principe, volkomen in hun macht kunnen krijgen. Hun geest is daarmee ook het
enige dat hen onder alle omstandigheden gelukkig kan maken. Ook als je zwak,
ziek en smerig bent kun je een gelukkig leven leiden. Ook als je vriendinnetje
je de bons geeft kun je gelukkig zijn. Alle fysiek prettige zaken vallen
weliswaar te prefereren, maar zijn voor een goed leven niet persé noodzakelijk.
Epictetus waarschuwt zijn leerlingen dan ook om op te passen dat ze niet te
veel waarde gaan hechten aan het belang van lichamelijke gebreken en geneugten.
Hun aandacht moet in de eerste plaats gericht zijn op het leren beheersen van
hun geest. Alleen op die manier is duurzaam geluk mogelijk.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten