TE VROEG GESTORVEN? NEE, PRECIES OP TIJD

Als iemand op jonge leeftijd komt te overlijden wordt vaak gezegd dat hij voor zijn tijd is heengegaan. In stoïcijnse ogen slaat dit nergens op. In een universum dat wordt geregeerd door een web van oorzaak en gevolg bestaat er niet zo iets als te vroeg of te laat. Alles gebeurt op precies het juiste tijdstip ten gevolge van de dingen die eerder zijn gebeurd. We kunnen onmogelijk voorspellen wat er wanneer zal gebeuren. Onze kennis van dat universele causale netwerk is daarvoor veel te beperkt en het is zelfs onmogelijk om alles te kunnen voorspellen. Als de vleugelslag van een vlinder in Brazilië een orkaan in Texas kan veroorzaken dan is ook het voorspellen van iemands levensduur iets waar mensen niet toe in staat zijn. Het is onzinnig om te zeggen dat iets te vroeg of te laat gebeurd. Het gebeurt altijd precies op het juiste moment.

Dat u misschien liever had gehad dat iets niet of nog niet was gebeurd is een ander verhaal. Op het web van oorzaak en gevolg kunt u hoegenaamd geen invloed uitoefenen, maar over wat u zelf liever zou zien gebeuren kunt u dat wel. U doet er dan ook verstandig aan om uw gemoedsrust niet op te offeren aan dingen die u toch niet kunt veranderen. Stoïcijnen willen dat u zich druk maakt over de vraag of u een goed leven leidt en niet over de vraag hoe lang dat leven zal duren. Of u wel of niet een goed leven leidt is iets wat u volledig in eigen hand hebt de duur van uw leven is voornamelijk afhankelijk van het noodlot. Richt uw inspanningen dan ook op het hier en nu en op de dingen die u wel in uw macht hebt.

Een van de dingen die u in uw macht hebt zijn uw meningen en oordelen. De natuurlijke selectie heeft u opgezadeld met een instinct om kosten wat het kost te willen overleven. Daar kunt u weinig tegen uitrichten, maar als mens bent u waarschijnlijk de enige diersoort die in staat is over zijn sterfelijkheid na te denken. Dat vermogen tot nadenken geeft u de mogelijkheid om uw angsten te sturen en dat geldt zelfs voor uw doodsangst. Die doodsangst ligt aan de basis van veel van uw andere angsten. Zo ligt achter de angst voor het verlies van uw baan de angst voor honger en gebrek, en daar zit dan weer uw doodsangst achter. Als u uw doodsangst aanpakt pakt u dus al uw angsten aan. Houd uw sterfelijkheid in gedachten en raak langzaam maar zeker vertrouwd met de gedachte dat de dood een onvermijdelijk natuurlijk proces is. Een proces dat trouwens al begon op het moment van uw geboorte. U zult nooit angstvrij worden, dat is onmogelijk, maar met een beetje stoïcisme kunt u uw angsten wel een beetje beter leren verdragen.